Thuốc lá là nguyên nhân gây nên bệnh ung thư phổi, viêm phế quản mãn, bệnh lý tim mạch (đột quỵ, tai biến mạch máu não, thiếu máu cơ tim…) và nhiều bệnh khác.

• Theo định nghĩa của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (2017): người hút thuốc lá là người hút từ 100 điếu trở lên trong cả quãng đời đã qua. Hiện tại ngày nào cũng hút ít nhất 1 điếu.
• Người không hút thuốc lá là người chưa bao giờ hút bất kỳ loại thuốc nào hoặc nếu đã thử hút thuốc thì chưa bao giờ hút hàng ngày và tổng số thuốc đã hút < 100 điếu trong suốt quãng đời đã qua hoặc nếu hút từ 100 điếu trở lên trong cả quãng đời đã qua nhưng hiện đã bỏ hút ít nhất 12 tháng tính đến ngày được nghiên cứu.

Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, và có hàng trăm loại hóa chất có hại cho sức khỏe; như 70 chất gây ung thư, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc.

QUÁ TRÌNH NGHIỆN THUỐC DIỄN RA NHƯ THẾ NÀO?

Mỗi điếu thuốc, người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1-2mg chất Nicotin. Hút thuốc lá đưa Nicotin nhanh chóng đến não (trong vòng 10 giây sau khi hít vào). Khi hút thuốc lá, Nicotin được hít vào phổi, đi khắp cơ thể, lên não.

Nicotin kích thích các chất hóa học trong não như Dopamin, Serotonine, Noradrenaline được tiết ra nhiều. Các chất này đã tác động tạo ra cảm giác sảng khoái, tâm trạng vui vẻ, tăng chú ý và tăng trí nhớ ngắn hạn; não bộ nhanh chóng nhận ra rằng có thể dùng thuốc lá để kích thích bài tiết Dopamin và như vậy khởi động quá trình nghiện thuốc kéo dài nhiều năm tháng.

Nicotin là chất có hoạt tính dược lý gây độc tố cấp tính. Khi đi vào cơ thể thì được phân bố rộng khắp. Ngoài gây nghiện, Nicotin còn kích thích nhiều quá trình sinh lý liên quan tới sự tăng trưởng và phát triển bào thai.

Nicotin làm giảm chức năng miễn dịch, hệ tim mạch, hệ thần kinh trung ương và là chất sinh ung thư. Trong khói thuốc lá có khoảng 70 chất gây ung thư; như hợp chất thơm có vòng đóng, benzopyrene hay các nitrosamine…

TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ ĐỐI VỚI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Khói thuốc lá khiến cho việc điều hòa lượng insulin khó khăn hơn do nicotin với nồng độ cao làm giảm tác dụng của insulin, người hút thuốc lá sẽ cần nhiều insulin hơn để điều hòa đường huyết. Điều này có thể khiến bệnh nhân đái tháo đường tăng khả năng mắc một số biến chứng như bệnh lý tim mạch, mù lòa, suy giảm chức năng thận hoặc tổn thương thần kinh, mạch máu bàn chân.

SERV-NDT-29-05-2023

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. NHIS – Adult Tobacco Use – Glossary (cdc.gov)
2. Thuốc lá và nguy cơ với sức khỏe con người (congdoanytevn.org.vn)
3. Chương trình Phòng chống Tác hại của Thuốc lá – Hoạt động phòng chống tác hại Thuốc lá – Ngày Thế giới không Thuốc lá – Hậu quả sức khỏe của hút thuốc lá—50 năm nhìn lại (vinacosh.gov.vn)
4. ẢNH HƯỞNG CỦA THUỐC LÁ ĐỐI VỚI NGƯỜI MẮC BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG (ytehagiang.org.vn)
5. Cigarette Smoking: A Risk Factor for Type 2 Diabetes | FDA