>> Tác hại của thuốc lá trên bệnh nhân Đái Tháo Đường

>> Làm Thế Nào Để Từ Bỏ Khi Bạn Đã Hút Thuốc Lá, Uống Rượu Bia Nhiều Năm?

Theo dữ liệu từ Liên Đoàn Đái Tháo Đường Thế Giới, vào năm 2019, ước tính có 463 triệu người trên toàn thế giới mắc đái tháo đường và sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030.

Đái tháo đường tuýp 2 chiếm đa số và xảy ra; chủ yếu ở những quốc gia có thu nhập từ thấp đến trung bình như Châu Á và Châu Phi. Tần suất mắc bệnh ngày càng tăng do lối sống đô thị hóa, hiện đại hóa như ít vận động; tăng tiêu thụ những thực phẩm có nhiều năng lượng nhưng ít chất dinh dưỡng (nhiều chất đường và béo).

Bệnh nhân đái tháo đường (tiểu đường) không chỉ tử vong do tăng đường huyết; mà còn do các biến chứng của bệnh như: tim mạch, tai biến mạch máu não, suy thận… Như vậy, việc điều trị đái tháo đường là vô cùng quan trọng.

Đái tháo đường (tiểu đường) là người “bạn đời” thân thiết.

Để dễ hình dung, chúng ta hãy xem đái tháo đường (tiểu đường) như một người bạn thân mà chúng ta phải đi cùng đến hết cuộc đời. Ta có thể ví von đây là người “bạn đời” thân thiết.

Trong bất cứ mối quan hệ nào, dù là gia đình hay xã hội đều rất cần chữ “nhẫn”. Có “nhẫn” thì gia đình thường yên ấm, hạnh phúc; có “nhịn’ thì tình nghĩa bằng hữu mới keo sơn, bền lâu.

Tương tự, với người “bạn đời” đái tháo đường (tiểu đường), người bệnh cần kiên nhẫn. Sự kiên nhẫn nằm ở thay đổi lối sống và tuân thủ điều trị. Kiên nhẫn thay đổi lối sống bằng cách từ bỏ những thói quen xấu là vô cùng quan trọng.

Danh nhân Horace Mann có câu “Thói quen là sợi dây cáp; ta dệt một sợi tơ mỗi ngày và cuối cùng, ta không thể phá vỡ nó”. Vậy để “phá vỡ” những thói quen xấu, chúng ta cần biết những thói quen xấu đó là gì; hậu quả của thói quen xấu và làm thế nào để từ bỏ được chúng.

NHỮNG THÓI QUEN XẤU MÀ NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG (TIỂU ĐƯỜNG) THƯỜNG HAY MẮC PHẢI:

Thói quen ít hoặc không tập thể dục

Thói quen ít hoặc không tập thể dục giống như một “kẻ giết người thầm lặng”.

Khi ta còn trẻ và khỏe, cơ thể chúng ta không cảm nhận hậu quả của việc ít vận động. Khi tuổi già ghé thăm, cơ thể nhiều bệnh tật; khiến ta tiếc nuối: “giá như ngày trẻ ta siêng năng vận động nhiều hơn!”.

Nhiều nghiên cứu cho thấy việc ít hoặc không tập thể dục làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch – chuyển hóa như béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, …

Nguy cơ mắc các bệnh lý ác tính: ung thư đại tràng, ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến…; nguy cơ mắc các bệnh lý tâm thần kinh: trầm cảm, sa sút trí tuệ, rối loạn lo âu, mất ngủ…; nguy cơ mắc các bệnh lý cơ xương khớp: thoái hóa khớp, loãng xương, gout (thống phong), …

Việc vận động thể dục đúng theo Hiệp Hội Tim Mạch Hoa Kỳ là vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày trong tuần. Với những bệnh nhân lớn tuổi hoặc có sẵn nhiều bệnh lý làm hạn chế việc tập thể dục.

Xin chúng ta đừng ngần ngại, hãy đến với chuyên gia tư vấn thể thao, chuyên viên vật lý trị liệu; hoặc bác sĩ điều trị để được hướng dẫn chế độ vận động phù hợp.

Thói quen ăn uống nhiều chất đường và béo

“Ăn uống” là một trong bốn điều đem lại cảm giác sung sướng, hạnh phúc cho con người – hay là một trong “tứ khoái”. Nếu ăn uống vô độ, không kiểm soát chất lượng, chúng ta ăn sẽ gây nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Chính vì vậy, người xưa thường có câu: “Bệnh từ miệng mà vào, họa từ miệng mà ra”; ám chỉ chúng ta phải kiểm soát những gì chúng ta ăn vào. Cũng như phải cẩn trọng trong phát ngôn hàng ngày, tránh để lại hậu họa về sau.

Ăn uống không đúng cách là tiêu thụ những thức ăn quá nhiều chất đường, chất béo. Cùng việc thiếu hụt hẳn thành phần đạm, khoáng chất, yếu tố vi lượng.

Những ví dụ về thực phẩm giàu chất đường, chất béo tại Việt Nam: chè, trà sữa, nước ngọt, kem; thức ăn nhanh chiên xào như khoai tây chiên, gà chiên, bánh tiêu, bột chiên, cá viên chiên, …

Khi tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu chất đường, béo, chúng ta sẽ dễ bị béo phì. Từ đó gia tăng mắc các bệnh lý tim mạch; chuyển hóa như đái tháo đường, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, … Bệnh lý cơ xương khớp như viêm đa khớp và bệnh lý ác tính như ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, ung thư đại tràng.

Người béo phì, thừa cân còn cảm thấy tự ti, mặc cảm chán ghét bản thân. Sẽ dễ mắc bệnh lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh nhiều hơn so với người bình thường.

Trong cuộc sống hàng ngày, đối với những công việc cần đòi hỏi ngoại hình; sự nhanh nhẹn, người thừa cân hoặc béo phì sẽ giảm cơ hội có được công việc mơ ước so với những ứng cử viên còn lại.

Thói quen uống rượu bia

Nếu như thói quen ít vận động là “kẻ giết người thầm lặng” thì thói quen uống rượu bia được ví von như đưa chất độc vào cơ thể một cách chậm rãi theo thời gian. Lúc đầu, rượu bia có thể mang lại cảm giác hưng phấn tạm thời; nhưng về lâu dài sẽ đem lại nhiều tác hại nguy hiểm.

Rượu bia gây ra bệnh lý tiêu hóa như viêm gan, suy gan, xơ gan, ung thư gan, viêm tụy cấp, viêm tụy mạn; gia tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch – chuyển hóa như gout, đái tháo đường, nhồi máu cơ tim.

Bệnh lý thần kinh như rối loạn tâm thần và hành vi; bệnh thần kinh ngoại biên do rượu, bệnh cơ do rượu, hội chứng cai rượu. Về sinh sản gia tăng nguy cơ vô sinh, sảy thai, dị tật thai nhi,…

Việc tiêu thụ nhiều rượu bia còn gây mất kiểm soát lý trí. Dẫn đến nhiều hậu quả thương tâm như tai nạn giao thông, bạo hành gia đình, án mạng giết người,…

chúng ta nên ngừng ngay việc tiêu thụ quá nhiều rượu bia mỗi ngày; để bản thân khỏe mạnh, gia đình hạnh phúc. Cũng như góp phần cho một xã hội trật tự, công bằng và an ninh.

Thói quen hút thuốc lá

Có hơn 5000 thành phần hóa học được tìm thấy trong khói thuốc lá. Với hàng trăm thành phần trong số đó gây hại đến sức khỏe con người (xem hình bên dưới).

Trong đó, thành phần nguy hiểm nhất là nicotine. Nicotine tồn tại trong cơ thể từ sáu đến tám giờ tùy theo tần suất hút thuốc lá. Những tác hại của nicotine gây ra bao gồm nhiều bệnh lý như: bệnh lý tim mạch – chuyển hóa như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim; tai biến mạch máu não, đái tháo đường, bệnh động mạch ngoại biên,…

Bệnh lý hô hấp như hen phế quản, viêm phế quản mạn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính,.. Bệnh lý ác tính như ung thư phổi, ung thư bàng quang, ung thư máu, ung thư cổ tử cung, ung thư thanh quản, ung thư gan, ung thư dạ dày, …

Hút thuốc lá không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân người hút; mà cả người thân trong gia đình khi hít phải khói thuốc cũng dẫn đến nhiều tác hại nghiêm trọng. Phụ nữ có thai sẽ bị vô sinh, sảy thai, dị tật thai nhi, sinh non, trẻ sinh nhẹ cân. Trẻ em sẽ bị viêm tai, viêm phế quản, viêm phổi, sâu răng, hen phế quản cấp.

Như vậy, chúng ta có thể thấy thói quen xấu quả thực có rất nhiều tác hại không chỉ cho bản thân người bệnh đái tháo đường (tiểu đường) nói riêng mà còn cho gia đình và xã hội nói chung. Những thói quen này đều có thể từng bước từ bỏ được; quan trọng là chúng ta có sẵn sàng hành động và kiên trì thực hiện đến cùng hay không?.